Zo kan je discipline hebben zonder je eigen bully te worden

De NutritionSchool over vasthouden van goede gewoontes leverde een interessant gesprek op over discipline en motivatie. Veel mensen kennen maar 1 soort discipline: de stok/zweep waarmee je jezelf slaat om dat vermoeiende/vervelende/stomme/ongemakkelijk ding wat je van jezelf moet doen te doen, omdat je het resultaat wil van dat vermoeiende/vervelende/stomme/ongemakkelijk ding.
Op die manier is discipline een soort dwang, je maakt jezelf bang voor het niet doen. Je wordt soort van je eigen bully, je eigen pestkop.
Dat bracht mij via een verhaal over een bully-leidinggevende in mijn TV jaren tot een nieuw inzicht dat ik in dit blog met je wil delen.

De bedrijfscultuur in de TV wereld (waar ik 15 jaar gewerkt heb), heb ik altijd als vrij bruut ervaren. Hoewel niet altijd hardop uitgesproken, was de mores toch wel: voor jou 10 anderen die de baan willen hebben en die wel doen wat ik zeg/wil... zelfs als dat niet integer is.
Dat was in mijn ervaring ook de stijl van veel van mijn leidinggevenden: redelijk bruut. Toch: niemand wint het van samensteller Harry [niet zijn echte naam!] die de scepter zwaaide over een van de twee wekelijkse uitzendingen van een landelijke actualiteitenrubriek, waar ik bijna 2 jaar werkte.
Zolang alles gesmeerd liep, gedroeg Harry zich als een toffe peer: maakte grappen, had goeie verhalen, hielp met brainstormen en hield zich muisstil terwijl hij stiekem Facebookte. In de twee dagen die we hadden om 'zijn' uitzending te maken kon die stemming ineens helemaal omslaan.

"Gaat u filmen?"

Ik kan me een incident herinneren, toen ik een onderwerp moest maken over 'Oranjestraten' tijdens het WK voetbal... de insteek was: mensen die het niet leuk vonden en er last van hadden aan het woord laten.
De redactie had een mevrouw uit de Haagse Vruchtenbuurt 'geproduceerd' (zo heet dat. Wat betekent: deze mevrouw stond in het AD met dit verhaal en ze hadden gebeld of de TV ook langs mocht komen).
Toen ik met cameraman Peter binnen kwam, wees ze naar de camera en vroeg: "Gaat u filmen?"
Eeeeeuhhhh: duh! Ik ben van de TV...
Zij twijfelde. Haar man twijfelde niet: hij wilde niet dat zijn huis, zijn straat, zijn vrouw gefilmd werden.
Het was 4uur 's middags, de uitzending was om half 9, ik zat 100km van de redactie en staarde naar een gat van 5 minuten in onze uitzending.
Dus belde ik Harry ... die eindredacteur van de uitzending was en dus verantwoordelijk voor de invulling...

Pik jij dat?

Harry schreeuwde en tierde me helemaal stijf. Een minuut of 5. Ik moest mijn telefoon echt van mijn oor afhouden zo hard.
Ik keek voornamelijk beteuterd.
"Je fixt maar wat"... waren de laatste woorden voordat hij ophing.
Cameraman Peter keek me aan en vroeg: pik jij dat?

Het trieste antwoord was niet alleen ja, dat pik ik... maar het antwoord in mijzelf was: ja, omdat ik wel erger gewend ben.
Hoe vals, gemeen, hard, onverantwoordelijk Harry ook was... zijn gebrul was slechts een slap aftreksel van de taal die ik in die periode gebruikte om mezelf te motiveren en disciplineren.
Ik was doodsbang voor Harry ... dus ja: ik pikte het en... ik fixte het!

Credits

Zowel Peter als ik zijn Hagenezen... dat was een gelukkie. Na wat brainstormen zijn we naar de ergste oranjestraat van Den Haag gereden, volgens mij de Hoefkade ofzo. Daar zaten op een niet speeldag van Oranje toch mensen in rare oranje uitdossing op straat bier te drinken. Dat maar filmen, dan hebben we wat.
Gesprekje (of wat daar voor door moest gaan) opgenomen, scene met op-en-neer-springende oranje malloten in een knaloranje huiskamer.
Toen vroeg ik hen of er ook mensen in de straat woonden die er niets aan vonden. Ze namen me mee naar een buurvrouw... die vertelde dat ze enorme last had van de herrie van de vlaggetjes die ongevraagd met grote schroeven in de dakgoot van haar koophuis waren opgehangen. Dat ze waarschijnlijk de goot moest laten maken. En dat ze er niets van durfde te zeggen tegen haar buurmannen als vrouw alleen... het werd een top item!
Harry nam in de vergadering van die maandag alle credits voor zichzelf: top reportage dankzij zijn leiding!

Huilbui → vreetbui

Ik herinnerde me vooral nog mijn enorme huilbui in de auto van Hilversum naar huis als ontlading van alle stress.... en oh ja, in de nazit van de uitzending had ik een hele zak chips gegeten, of beter: geïnhaleerd. En het schuldgevoel wat dat me opleverde herinnerde ik me ook.

Jarenlang heb ik gedacht dat Harry gelijk had. Dat wanneer ik niet zo bang zou zijn geweest voor hem, als hij niet zo gebruld zou hebben... dat ik dan niet dit zou hebben gemaakt. En dat is een grote denkfout! GROTE DENKFOUT! (← zo belangrijk dat ie in CAPS en vet moet).

Zet 'm op Bren!

Want wat denken jullie dat ik zou hebben gedaan als Harry zou hebben gezegd: "Zo, dat is een tegenvaller zeg... balen. Gelukkig ben je in je eigen stad... kunnen we samen wat creatiefs bedenken hoe we dit verhaal kunnen redden? Zijn er andere oranjestraten waar je naartoe kan? Zou je dat willen proberen, dan denken wij hier verder met je mee, ik zet er 2 redacteuren op en als we wat voor je kunnen doen, dan bel je... we gaan hier met zijn allen hard aan trekken. Zet 'm op Bren, ik heb vertrouwen in je"...

Dan had ik precies hetzelfde item gemaakt!
Dan had ik dat gedaan met een positief gevoel, zonder stress (nou ja, minder stress), zonder huilen, zonder chips inhaleren, zonder een rothekel (tot haat aan toe) aan mijn collega met wie ik iedere week moest samenwerken, zonder me zo alleen te voelen, zonder me waardeloos te voelen.

Welke 'Harry' kies je?

Dus de volgende keer dat je discipline of motivatie nodig hebt, vraag je af welke 'Harry' je op jezelf los laat... Het resultaat kan zomaar hetzelfde zijn... de manier waarop je tot dat resultaat komt is een wereld van verschil! En dat heeft impact op je langdurige resultaat...
De ene Harry ga je misschien wel haten en op een dag dat het niet meer hoeft, wil je hem nooit meer zien en ontvriend je hem op Facebook.
De andere Harry zou je misschien nog lang als vriend houden en zou een steun kunnen zijn op momenten dat je wat motivatie kan gebruiken of hij kan je helpen je discipline te vinden wanneer je dat nodig hebt.
Aan jou de keuze: Welke Harry kies je?

Comments are closed.